Το δίκτυο φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων στην Ελλάδα διαρκώς επεκτείνεται τα τελευταία χρόνια, προσπαθώντας να καλύψει τις ανάγκες και τις απαιτήσεις των κατόχων EVs. Τα κοινόχρηστα σημεία φόρτισης πλέον αγγίζουν τις 5.000, με στόχο να γίνουν 25.000 μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Η ισχύς αυξάνεται, τα οχήματα φορτίζουν ταχύτερα και ο κλάδος αναπτύσσεται, με νέους παρόχους αλλά και λύσεις φόρτισης να εμφανίζονται σε μηνιαία βάση. παύλος παπαϊορδάνου
Είναι όλα ρόδινα; Όπως συμβαίνει συνήθως σε αυτές τις περιπτώσεις, όχι. Αρκετές “παιδικές ασθένειες” ταλαιπωρούν το δίκτυο αλλά και τους ίδιους τους χρήστες, οι οποίοι βασίζονται σε αυτό για να ολοκληρώσουν τις διαδρομές τους εγκαίρως. Σημαντικά τμήματα του οδικού δικτύου αλλά και δημοφιλείς προορισμοί παραμένουν χωρίς επάρκεια φορτιστών, οι δυσλειτουργίες δεν είναι σπάνιο φαινόμενο και οι ανάγκες διαρκώς αυξάνονται, μαζί με τον αριθμό plug-in οχημάτων στη χώρα μας.
Για τα παραπάνω ζητήματα και όχι μόνο είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε με τον κ.Παύλο Παπαϊορδάνου, CEO της Electromotivo, η οποία παρέχει λύσεις φόρτισης σε Ελλάδα και Κύπρο.
Δ.Σ.: Πείτε μας λίγα λόγια για την Electromotivo και την έως τώρα πορεία της εντός και εκτός Ελλάδας.
Π.Π.: Η Electromotivo ιδρύθηκε το 2014 και αποτελεί τη φυσική συνέχεια μιας επιτυχημένης παρουσίας στο τομέα των φωτοβολταϊκών συστημάτων, με μεγάλη εμπειρία στο τομέα των ηλεκτρομηχανολογικών εφαρμογών και εξαρτημάτων από το 1997. Σήμερα προσφέρει ολοκληρωμένες λύσεις φόρτισης με υψηλής ποιότητας, έξυπνους φορτιστές. Η Electromotivo είναι ένας C.P.O (Charging Point Operator) που παρέχει ολιστική προσέγγιση και Turn-Key λύσεις για υποδομές ηλεκτροκίνησης, εφαρμόζοντας πολύγλωσσο εσωτερικό λογισμικό.
Η Electromotivo διαθέτει πιστοποιημένο προσωπικό για την εγκατάσταση και συντήρηση της υποδομής και αποτελεί αντιπρόσωπο και διανομέα, σε Ελλάδα και Κύπρο, μερικών από τις πιο επιτυχημένων και βραβευμένων εταιριών όπως οι i-charging (Πορτογαλία), enelion (Πολωνία), Compleo – Wallbe (Γερμανία), Juice (ΗΠΑ), Teltonika (Λιθουανία).
Μέσω των συνεργασιών και της εκπροσώπησης κορυφαίων εταιριών, μοιράζεται την πολυετή εμπειρία των ευρωπαίων συνεργατών της, ώστε να μπορεί να παρέχει ολοκληρωμένο και δοκιμασμένο πακέτο υπηρεσιών που ξεκινά από το σχεδιασμό και την εγκατάσταση των φορτιστών και φτάνει μέχρι τη συντήρηση ή την επισκευή, αν χρειαστεί. Ο στόχος της είναι να παρέχει την κατάλληλη υποδομή, ώστε να επιτευχθεί το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα στην ηλεκτροκίνηση, με γρήγορη απόδοση της αρχικής επένδυσης.
Τέλος, η Electromotivo κατέχει τρία συστήματα πιστοποίησης (ISO 9001, 14001, 45001).
Δ.Σ.: Πως Βλέπετε την ανάπτυξη του δικτύου φόρτισης EVs μέχρι στιγμής στην Ελλάδα, σε σύγκριση με άλλες χώρες:
Π.Π.: Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η ανάπτυξη του δικτύου φόρτισης συμπορεύεται με την αύξηση των πωλήσεων EVs και του στόλου ηλεκτρικών οχημάτων της χώρας. Η ανάπτυξη πωλήσεων BEV αυτοκινήτων το 2023 ήταν σαφής καθ’όλη τη διάρκεια του έτους και επιβεβαιώθηκε με τα τελικά νούμερα του Δεκεμβρίου που δημοσιεύθηκαν προ ημερών (6.379 έναντι 2.827 το 2022). Η πρόβλεψη μας είναι ότι η αύξηση πωλήσεων BEV και PHEV μοντέλων θα συνεχιστεί και το 2024. Τόσο τα νέα μοντέλα που θα εισαχθούν στην Ελλάδα, όσο και η διαφαινόμενη πρόθεση νέων εισαγωγέων BEV μοντέλων θα μας επιβεβαιώσει. Η ανάπτυξη των πωλήσεων υποβοηθείται από τις ενέργειες κρατικών επιδοτήσεων που αναμένουμε να συνεχίσουν και κατά το επόμενο έτος.
Ωστόσο, οι πωλήσεις BEVs στην Ελλάδα υπολείπονται των ευρωπαϊκών αγορών. Οι πωλήσεις στις 5 κορυφαίες ευρωπαϊκές αγορές αυξήθηκαν κατά 49% το τρίτο τρίμηνο του 2023 σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022. Η ισχυρότερη αύξηση καταγράφηκε στη Γερμανία, κατά 59%. Εξετάζοντας τα σωρευτικά στοιχεία για το 2023, μπορούμε να δούμε ότι οι ταξινομήσεις νέων επιβατικών αυτοκινήτων αυξήθηκαν κατά 2,4% σε ένα χρόνο, με συνολικά 209.343 μονάδες, εκ των οποίων το 38,8% ήταν αμιγώς ηλεκτρικά οχήματα, 10,4 ποσοστιαίες μονάδες περισσότερες από ό,τι τους πρώτους εννέα μήνες του 2022.
Όσον αφορά το δίκτυο φόρτισης καθαυτό, λοιπόν, η κατάσταση είναι σύνθετη. Αυτή τη στιγμή βλέπουμε μια σχετικά γρήγορη ανάπτυξή του αλλά με “τεχνητές” μεθόδους, οι οποίες ενίοτε οδηγούν και σε προβλήματα, αλλά και σπατάλη πόρων. Από τη μια πλευρά έχουμε τους μεγάλους παρόχους οι οποίοι επωμίζονται, όπως είναι φυσικό, το κύριο βάρος αυτού του έργου και στους οποίους βασίζεται η αγορά για να “κινηθεί”. Ωστόσο, δεν πρέπει να παραβλέπουμε το ρόλο και τη σημασία των μικρότερων παρόχων φόρτισης, καθώς η δομή τους επιτρέπει ευελιξία αλλά και τη δημιουργία επιμέρους “μικροδικτύων”, τα οποία μπορούν να καλύψουν τα κενά που αφήνουν τα μεγάλα δίκτυα φόρτισης στην ελληνική επικράτεια. Ένας μεγάλος πάροχος ίσως δεν τοποθετήσει ποτέ φορτιστή σε τοποθεσίες εκτός του ενδιαφέροντός του και εκεί έρχεται ο μικρός να τον συμπληρώσει, προς όφελος του χρήστη, του κατόχου EV.
Προσωπική μου άποψη είναι οτι το δίκτυο φόρτισης στην Ελλάδα πρέπει να αναπτυχθεί με βάση τους νόμους της αγοράς. Σημειωτέον οτι για να καταστεί ένα σημείο φόρτισης βιώσιμο, ως επένδυση, πρέπει να πραγματοποιούνται μέσω αυτού τουλάχιστον 2-3 φορτίσεις ημερησίως. Χονδρικά θα έλεγα οτι για είμαστε σε θέση να μιλάμε περί βιώσιμων επενδύσεων στην φόρτιση EVs, θα πρέπει το 15% του στόλου οχημάτων στην Ελλάδα να είναι plug-ins. Σύμφωνα με τα παραπάνω, ένας DC φορτισής είναι συμφερέστερος ενός AC, ως επένδυση, παρά το υψηλότερο κόστος του, αφού θα επιτρέπει πολλαπλές χρήσεις μέσα στην ημέρα.
Δ.Σ.: Ο στόχος για την Ελλάδα είναι τα 25.000 σημεία φόρτισης μέχρι το 2030. Πιστεύετε ότι είμαστε εντός “τροχιάς”;
Π.Π.: Αυτό το ερώτημα θα μας το απαντήσει η ίδια η αγορά με τις κινήσεις της. Αυτό που μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα είναι πως η ηλεκτροκίνηση ήρθε για να μείνει και εμείς είμαστε εδώ για να καλύψουμε από την πιο μικρή μέχρι την πιο μεγάλη ζήτηση. Σοβαρά, ποιοτικά με εμπειρία και επαγγελματισμό. Τονίζω και πάλι οτι ο αριθμός των σημείων φόρτισης δεν είναι “αυτοσκοπός”. Σημαντικότερη είναι η ορθή ανάπτυξη του δικτύου ώστε να καλυφθεί μεγάλο μέρος της επικράτειας, να είναι οι φορτιστές διαθέσιμοι και λειτουργικοί 24/7 αλλά και εύχρηστοι.
Δ.Σ.: Πως κρίνετε τη λειτουργία του Μητρώου Υποδομών και Φορέων Αγοράς Ηλεκτροκίνησης μέχρι στιγμής;
Π.Π.: Το Μητρώο ήταν κάτι που έπρεπε να γίνει και έγινε, έστω και καθυστερημένα. Ωστόσο, αυτή τη στιγμή καλύπτει μόνο κατ’ελάχιστο, στοιχειωδώς θα έλεγα, τις ανάγκες της αγοράς και του δικτύου φόρτισης. Πρέπει να βελτιωθεί σε συγκεκριμένα σημεία το συντομότερο δυνατό, ώστε να βοηθήσει την αγορά να αναπτυχθεί ορθά και ταυτόχρονα να ωφελήσει τον τελικό χρήστη, τον κάτοχο του ηλεκτρικού αυτοκινήτου που βασίζεται στο δίκτυο.
Στην παρούσα φάση σχεδόν οποιοσδήποτε μπορεί να αιτηθεί την προσθήκη του στο Μητρώο ως “πάροχος φόρτισης” και να εγκριθεί, με ελάχιστο έλεγχο. Αυτό είναι σημαντικό πρόβλημα και εν τέλει ο χρήστης είναι αυτός που το βρίσκει μπροστά του. Θα πρέπει οπωσδήποτε να τεθούν αυστηρές προϋποθέσεις/κριτήρια για να γίνει δεκτός ένας πάροχος στο Μητρώο, ενώ το ίδιο πρέπει να ισχύει και για το “προϊόν”, την υποδομή, τους ίδιους τους φορτιστές δηλαδή. Δεν είναι δυνατόν να εμφανίζεται ένα σημείο φόρτισης στο Μητρώο ως “250 KW”, για παράδειγμα, και στην πράξη να αποδίδει 100 ή 150 KW.
Όπως, αντίστοιχα, είναι απαράδεκτο να υπάρχει τόσο μεγάλο downtime σε ορισμένες περιπτώσεις, αφήνοντας τους κατόχους EVs στο έλεος της τύχης και… της μπαλαντέζας σούκο. Άρα θα πρέπει να αυστηροποιηθούν και οι όροι όσον αφορά την διαθεσιμότητα και την λειτουργικότητα κάθε σημείου φόρτισης. Και φυσικά, όλα τα παραπάνω θα πρέπει να ελέγχονται και να επαληθεύονται διαρκώς, όχι μόνο κατά το πρώτο στάδιο της έγκρισης/εγγραφής στο Μητρώο!
Δ.Σ.: Αυτή τη στιγμή ο χρήστης κοινοχρήστων σταθμών φόρτισης πρέπει να έχει πολλά apps στο κινητό του, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται αρνητικά η εμπειρία χρήσης. Θα αλλάξει αυτό σύντομα, προς το καλύτερο;
Π.Π.: Τα apps είναι εδώ για να κάνουν καλύτερη την ζωή μας. Εάν έχει ταξιδέψει κανείς με ηλεκτρικό αυτοκίνητο στην Ελλάδα, θα γνωρίζει πως η εύρεση φορτιστών την κατάλληλη στιγμή είναι ζωτικής σημασίας. Ευτυχώς, έχουν αναπτυχθεί πολλές εφαρμογές για mobiles προκειμένου να μας βοηθήσουν. Οι εφαρμογές αυτές με την πάροδο του χρόνου βελτιώνονται και αναβαθμίζονται προς όφελος των αυτοκινητιστών που τις χρησιμοποιούν.
Οι εφαρμογές χρησιμοποιούν δεδομένα και παρέχουν πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο. Σου δείχνουν πόσο κοντά είναι ο φορτιστής, την διαθεσιμότητα του, τα τιμολόγια χρέωσης αν είναι συμβατός με το όχημά σου και πολλά άλλα. Χρησιμοποιώντας τις εφαρμογές αυτές ουσιαστικά κάνεις πιο εύκολη την καθημερινότητα σου καθώς μπορείς να σχεδιάσεις μια διαδρομή απροβλημάτιστα. Για να απαντήσω στο ερώτημα, το ότι υπάρχουν σήμερα πολλές εφαρμογές σημαίνει ότι δημιουργείται υγιής ανταγωνισμός. Θεωρούμε πως οι εφαρμογές αυτές θα μειωθούν σταδιακά και θα παραμείνουν στο προσκήνιο όσες επιτυγχάνουν την βέλτιστη εμπειρία χρήσης και απροβλημάτιστη επικοινωνία με τα περισσότερα δίκτυα φορτιστών.
Εν τέλει, πιστεύω οτι κάποια στιγμή θα φτάσουμε στο σημείο που θα μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε όλους τους φορτιστές μέσω όποιας εφαρμογής παρόχου προτιμάμε ή μας συμφέρει. Κάθε πάροχος θα μπορεί, μέσω μιας μορφής “roaming”, να προσφέρει στους χρήστες του όλους τους διαθέσιμους φορτιστές, ανεξαρτήτως κατασκευαστή, εγκαταστάτη, διαχειριστή.
Δ.Σ.: Ένα άλλο ζήτημα είναι αυτό της ευκολίας πληρωμών σε κοινόχρηστους σταθμούς, το οποίο παραμένει “αγκάθι” στην Ελλάδα και δημιουργεί προβλήματα στους χρήστες. θα υπάρξει βελτίωση σε αυτό το κομμάτι και αν ναι, από που θα προέλθει;
Π.Π.: Όντως το ζήτημα των πληρωμών είναι ένα πρόβλημα αλλά ευτυχώς για όλους μας, θα γίνει υποχρεωτική η ενοποίηση στην Ε.Ε. μέχρι το 2025. Εμείς ήδη εδώ και χρόνια ως Electromotivo S.A. παρέχουμε ευκολία πληρωμής σε κοινόχρηστους σταθμούς μέσω της χρήσης POS. Παρέχουμε την δυνατότητα πληρωμής με POS ανά σταθμό φόρτισης και πρόταση κεντρικής κονσόλας διαχείρισης (16 σταθμών) «X-PAY» -Σύστημα ανέπαφων συναλλαγών με τραπεζική πιστωτική κάρτα. Απροβλημάτιστα και απλά χωρίς την ανάγκη χρήσης κινητών τηλεφώνων, διαδικτύου ή εφαρμογών. Αυτό ανεξαρτήτως τοποθεσίας του φορτιστή, καθώς το σύστημα λειτουργεί ακόμα και σε σημεία που δεν υπάρχει λήψη σήματος κινητής, όπως σε υπόγεια parking.
Πρόκειται για μια ασφαλέστερη και πιο αξιόπιστη μέθοδο πληρωμής και νομίζω οτι όλοι πρέπει να κινηθούμε γρήγορα προς αυτή την κατεύθυνση. Θα πρέπει να ξέρετε οτι αρκετοί ξένοι, επισκέπτες στη χώρα μας δυσανασχετούν με την ανάγκη εγκατάστασης app στο κινητό τους για να πληρώσουν σε ένα φορτιστή και κυρίως με το οτι πρέπει να εισάγουν προσωπικά τους στοιχεία, αλλά και αυτά της κάρτας τους, σε μια πλατφόρμα/app που δεν εμπιστεύονται καθώς τους είναι παντελώς άγνωστη. Αυτά τα προβλήματα θα λυθούν τα επόμενα χρόνια, όμως.
Δ.Σ.: Τι πρέπει να προσέξει ένας κάτοχος EV πριν επιλέξει οικιακό AC φορτιστή;
Π.Π.: Πρέπει να επιλέξει ανάλογα με το σημείο που θέλει να εξυπηρετήσει, ανάμεσα σε φορητά συστήματα φορτιστής και επίτοιχια, σταθερά συστήματα φόρτισης.
Τα φορητά αλλά και τα σταθερά συστήματα φόρτισης ρευματοδοτούνται από:
- Μονοφασικές παροχές πρίζας (16Α )
- Μονοφασικές παροχές (32Α )
- Τριφασικές παροχές (3 * 20Α )
- Τριφασικές παροχές (3 * 32Α )
Βεβαιωθείτε πως η παροχή ρεύματος είναι η κατάλληλη για το σύστημα. Το κρίσιμο στοιχείο είναι η ένταση του ρεύματος για την οποία είναι κατάλληλη η γραμμή και η ασφάλεια. Ένας κοινός ρευματοδότης – πρίζα (με 3*2,5μμ2 καλώδιο) μπορεί να παρέχει 16 A. Εάν πρόκειται σε μονοφασική παροχή να εγκατασταθεί ένα επίτοιχο σταθερό σύστημα, η γραμμή τροφοδοσίας πρέπει να είναι κατάλληλη για 32 Α και να ασφαλίζεται με ασφάλεια 40 Α. Με τον τρόπο αυτό θα είναι δυνατή ή φόρτιση με ισχύ 7 kW. Εφόσον διατίθεται τριφασική παροχή 32 Α τότε η ισχύς αυτή μπορεί να φτάσει από τα 11kW μέχρι τα 22 kW. Για την αξιοποίηση των 22kW όμως θα πρέπει και ο “επί του οχήματος” φορτιστής (OBC) να είναι ικανός για ισχύ 22 kW (ελάχιστα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μέχρι τώρα διαθέτουν κάτι τέτοιο).
Δ.Σ.: Αντίστοιχα, τι πρέπει να προσέξει μια επιχείρηση πριν επιλέξει φορτιστές για χρήση από πελάτες της ή υπαλλήλους/εταιρικό στόλο;
Π.Π.: Η επιχείρηση θα πρέπει να γνωρίζει επακριβώς τις ανάγκες φόρτισης των εταιρικών οχημάτων της, άρα χρειάζεται μια μελέτη σεναρίων χρήσης. Αν αυτές απαιτούν γρήγορες φορτίσεις μέσα στην μέρα τότε θα χρειαστεί λύση με φορτιστή από 60 KW (DC) και άνω. Αν οι ανάγκες φόρτισης δεν απαιτούν ταχύτητα τότε μπορεί να προμηθευτεί AC επίτοιχιους φορτιστές 11-22kW. Όσον αφορά τις λύσεις φόρτισης για τους πελάτες της θεωρούμε, πως φορτιστές AC της τάξης των 11-22 KW είναι υπεραρκετοί. Σε κάθε περίπτωση πρέπει να τονίσουμε πως για να υλοποιηθούν όλα τα παραπάνω θα χρειαστεί επαρκής ισχύς από το παροχικό δίκτυο της εκάστοτε εταιρίας. Επίσης θα πρέπει να εφαρμόζεται load balancing ώστε να παρέχεται ανά πάσα στιγμή η μέγιστη διαθέσιμη ισχύς στο όχημα ή τα οχήματα, χωρίς διαταραχές στο δίκτυο της εγκατάστασης (load balancing).
Επιπλέον, όμως, μια επιχείρηση μπορεί να ωφεληθεί σημαντικά και από τις smart λύσεις φόρτισης. Αυτές αφενός επιτρέπουν έξυπνες λειτουργίες και συνδεσιμότητα (π.χ. για έλεγχο εξ’αποστάσεως), αφετέρου προσφέρουν δυνατότητα καταγραφής δεδομένων και δημιουργίας αναλυτικών reports. Έτσι μπορούν να γνωρίζουν σε βάθος χρόνου τη χρήση που γίνεται στους φορτιστές από τα οχήματα, το κόστος φόρτισης, το αν καλύπτονται οι ανάγκες και σε ποιο βαθμό κ.ο.κ. Η εταιρεία μας παρέχει δωρεάν τέτοιου είδους reporting tools σε επιχειρήσεις-πελάτες μας και είναι ένα σημαντικό εργαλείο για τον εκάστοτε υπεύθυνο, αλλά και για τον περιορισμό του κόστους σε βάθος χρόνου.
Τέλος, μια επιχείρηση με επαρκή επιφάνεια εγκαταστάσεων αξίζει να εξετάσει και το ενδεχόμενο αυτοπαραγωγής της ενέργειας που απαιτεί, μέσω φωτοβολταϊκών συστημάτων. Έτσι θα μπορεί να καλύπτει τουλάχιστον το κόστος φόρτισης των οχημάτων της, αλλά και άλλες ανάγκες σε ενέργεια που σίγουρα έχει, μειώνοντας τα κόστη της. Και πάλι είναι μια λύση που παρέχουμε και εφαρμόζουμε σε ιδιώτες αλλά και επιχειρήσεις, κατά παραγγελία.
Δ.Σ.: Θα θέλατε να συμπληρώσετε κάτι στο πλαίσιο της συζήτησής μας;
Π.Π.: Μονάχα ένα σχόλιο! Αν θέλετε να δείτε τι σημαίνει πραγματικά ηλεκτροκίνηση, είμαστε μόλις 3,5 ώρες μακριά της. Βγάλτε ένα εισιτήριο για Κοπεγχάγη και εκεί θα δείτε πως λειτουργεί η ηλεκτροκίνηση και τα οφέλη της για όλους.
Δείτε την παρουσίαση του Παύλου Παπαϊορδάνου στο 3ο Electric + Micro Mobility Forum πατώντας εδώ.
Σας αρέσουν τα άρθρα μας; Ακολουθήστε μας στο Google News, στο YouTube, στο Facebook και στο Instagram!
Δείτε επίσης:
παύλος παπαϊορδάνου παύλος παπαϊορδάνου παύλος παπαϊορδάνου παύλος παπαϊορδάνου παύλος παπαϊορδάνου παύλος παπαϊορδάνου παύλος παπαϊορδάνου παύλος παπαϊορδάνου παύλος παπαϊορδάνου
