Ποδήλατα στη χώρα μας, δυστυχώς, δεν έχουμε πολλά. Και παρά την “έκρηξη” των ηλεκτρικών ποδηλάτων τα προηγούμενα χρόνια, πολλά από αυτά μένουν αχρησιμοποίητα, τουλάχιστον τις περισσότερες ημέρες του χρόνου, ενώ η αγορά έχει σαφώς επιστρέψει σε χαμηλότερα επίπεδα, με περίπου 6.000-7.000 e-bikes να διατίθονται πέρσι στην Ελλάδα. Η έλλειψη υποδομών παραμένει το μεγαλύτερο πρόβλημα και “αντικίνητρο” για τη χρήση ποδηλάτου (αλλά και πατινιού) στη χώρα μας, καθώς οι περισσότεροι χρήστες δεν νιώθουν αρκετά ασφαλείς ώστε να κινηθούν εναλλακτικά με τα μέσα αυτά, στους δρόμους μας.
Σε κάθε περίπτωση, ένα από τα συνήθη φαινόμενα, είναι αυτό του ποδηλάτου (συνήθως συμβατικού, μη ηλεκτρικού) που περνάει ένα κόκκινο φανάρι. Φυσικά απαγορεύεται και τιμωρείται από τον Κ.Ο.Κ. και είναι κατακριτέο. Ωστόσο, οι ποδηλάτες έχουν να αντιτάξουν ένα επιχείρημα υπέρ της νομιμοποίησης της “ελεύθερης” ροής τους. Δευτερευόντως, είναι θέμα… φυσικής, διατήρησης της ορμής και της κινητικής τους κατάστασης, καθώς είναι ιδιαίτερο δύσκολο να εκκινήσουν και πάλι, ειδικά σε ανηφορική κλίση. Αυτό, όμως, λύνεται με την ηλεκτρική υποβοήθηση. Πρωτίστως, όμως, είναι θέμα ασφάλειας και σε ορισμένα τμήματα των Η.Π.Α. έχουν τη λύση. Το επονομαζόμενο “Idaho Stop”.
Το Idaho stop πήρε το όνομά του από την πολιτεία που το θέσπισε για πρώτη φορά ως νόμο τη δεκαετία του 1980. Σε μια στάση στο Idaho, οι ποδηλάτες επιτρέπεται να αντιμετωπίζουν τις πινακίδες STOP ως πινακίδες παραχώρησης προτεραιότητας, πράγμα που σημαίνει ότι επιβραδύνουν και ελέγχουν την κυκλοφορία προτού συνεχίσουν, χωρίς να απαιτείται πλήρης στάση. Σε πολλές πολιτείες, το Idaho Stop προχωράει παραπέρα, όχι μόνο επιτρέποντας στους ποδηλάτες να αντιμετωπίζουν τα STOP ως σήματα παραχώρησης προτεραιότητας, αλλά και τα κόκκινα φανάρια!
Νέες μελέτες δείχνουν ότι η χρήση του Idaho stop είναι στην πραγματικότητα ασφαλέστερη από το να απαιτείται από τους ποδηλάτες να σταματούν πλήρως. Μια πρόσφατη μελέτη του Πανεπιστημίου του Όρεγκον που έβαλε ποδηλάτες και οδηγούς σε πάνω από δώδεκα σενάρια τετραπλής διασταύρωσης κατέληξε σε συμπεράσματα που μπορεί να εκπλήξουν ορισμένους οδηγούς.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι ποδηλάτες προτιμούσαν τη μέθοδο Idaho stop, αλλά και ότι όταν οι οδηγοί έλαβαν μια εκπαίδευση σχετικά με το νόμο για το κυλιόμενο stop, προσέγγιζαν τις διασταυρώσεις πιο αργά από ό,τι πριν και δημιουργούσαν λιγότερα επικίνδυνα σενάρια για τους ποδηλάτες. Εν ολίγοις, η ασφάλεια αυξήθηκε αντί να μειωθεί όταν επιτρεπόταν το Idaho Stop και εφόσον οι οδηγοί ενημερώνονταν για το νόμο.
Εκτός αυτής, κι άλλες μελέτες έχουν επιβεβαιώσει ότι το Idaho Stop, ή οι νόμοι περί κυλιόμενης στάσης, είτε αυξάνουν την ασφάλεια των χρηστών του οδικού δικτύου είτε δεν έχουν καμία επίπτωση (δηλαδή δεν είναι πιο επικίνδυνες για τους ποδηλάτες από ό,τι η απαίτηση πλήρους στάσης). Μελέτη από το Delaware, μίας εκ των οκτώ πολιτειών των ΗΠΑ που έχουν θεσπίσει νόμο υπέρ του Idaho Stop, διαπίστωσε μείωση κατά 23% των ατυχημάτων αυτοκινήτων/ποδηλάτων σε διασταυρώσεις.
Μια άλλη μελέτη που διεξήχθη στo Tampa Bay της Florida «διαπίστωσε ότι ο επικίνδυνος σχεδιασμός των δρόμων και οι οδηγοί είναι αυτοί που θέτουν σε κίνδυνο τους ποδηλάτες, όχι η συμπεριφορά των ποδηλατών». Αυτή η μελέτη διαπίστωσε ότι οι ποδηλάτες συμμορφώνονται σχεδόν κατά 90% με τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας, γεγονός που μπορεί να εκπλήξει τους οδηγούς, οι οποίοι τείνουν να θυμούνται τις λίγες περιπτώσεις που γίνονται μάρτυρες ποδηλατών που παραβιάζουν τους κανόνες οδικής κυκλοφορίας και στη συνέχεια να το προβάλλουν σε όλους τους ποδηλάτες. Όμως, όπως δείχνει η μελέτη, οι ποδηλάτες έχουν γενικά κίνητρο να τηρούν τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας περισσότερο από ό,τι οι οδηγοί, καθώς οι κίνδυνοι που συνεπάγεται η μη τήρηση του κώδικα οδικής κυκλοφορίας είναι υψηλότεροι.
Η λιγότερο κολακευτική μελέτη σχετικά με το Idaho Stop προέρχεται από το Illinois, όπου οι ερευνητές δεν διαπίστωσαν καμία διαφορά στο ποσοστό των ατυχημάτων μετά τη θέσπιση του σχετικού νόμου. Ωστόσο, διαπίστωσαν ότι η σοβαρότητα αυτών των ατυχημάτων μειώθηκε. Το αποτέλεσμα ήταν ότι οι ποδηλάτες ήταν σε θέση να μετακινούνται πιο αποτελεσματικά χωρίς να αυξάνεται το ποσοστό των ατυχημάτων και μειώνοντας παράλληλα τα σοβαρά ατυχήματα.
Ακόμα και η Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας Οδικής Κυκλοφορίας (NHTSA) υπογραμμίζει το γεγονός ότι «δεν υπάρχουν στοιχεία που να δείχνουν ότι οι νόμοι για το σταμάτημα των ποδηλατών ως προς την κυκλοφορία έχουν αυξήσει τις συγκρούσεις ποδηλάτων με άλλα ποδήλατα ή πεζούς».
Γιατί, λοιπόν, οι ποδηλάτες ενίοτε παραβιάζουν τα σήματα στοπ ή τα κόκκινα φανάρια;
Πιθανόν να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, αλλά αρκετοί από αυτούς οδηγούν στο ίδιο βασικό ζήτημα: Οι διασταυρώσεις είναι μια από τις πλέον επικίνδυνες θέσεις για τους ποδηλάτες, καθώς έχουν σχεδιαστεί για αυτοκίνητα, όχι για ποδήλατα. Όταν σταματούν σε μια διασταύρωση, οι ποδηλάτες συχνά “εξαφανίζονται” από τη θέα των οδηγών αυτοκινήτων, αναμειγνύονται με το παρασκήνιο, ενώ οι οδηγοί ενστικτωδώς αναζητούν άλλα κινούμενα αυτοκίνητα. Ένα κινούμενο ποδήλατο είναι πιο ορατό στους οδηγούς σε σχέση με το ακινητοποιημένο, λόγω της εξελικτικής πίεσης εκατομμυρίων ετών που προσαρμόζει τον άνθρωπο στο να εντοπίζει την κίνηση.
Το δικό μας σχόλιο; Δεν τρέφουμε αυταπάτες, η ελληνική πραγματικότητα είναι… δεκαετίες μακριά από το Idaho Stop. Το μόνο στο οποίο ελπίζουμε είναι να δούμε ουσιαστική βελτίωση υποδομών στα αστικά κέντρα, ώστε η χρήση ποδηλάτου και πατινιού να γίνει ασφαλέστερη, αλλά και πιο ελκυστική σε πολλούς συμπολίτες μας.
Σας αρέσουν τα άρθρα μας; Ακολουθήστε μας στο Google News, στο YouTube, στο Facebook και στο Instagram!
Δείτε επίσης:
Ποδήλατο, ηλεκτρικό ποδήλατο, ηλεκτρικό πατίνι: Ποιο μετακινείται ταχύτερα στην πόλη;
Πηγή: Electrek
