Αρκετά χρόνια πριν, ίσως θυμάστε πως ανησυχούσαμε για τη διάρκεια ζωής της μπαταρίας του κινητού μας, όταν το φορτίζαμε συχνά ή αν τύχαινε να πέσει στο 0%. Οι μπαταρίες λιθίου όντως ήταν πιο ευαίσθητες και είχαν μικρότερη διάρκεια ζωής στις αρχές της δεκαετίας, αλλά τα πράγματα έχουν αλλάξει έκτοτε. Αυτό δε σημαίνει οτι έχουν γίνει “αθάνατες”, όμως. Ακόμα και σήμερα, μια μπαταρία λιθίου χάνει ένα μικρό μέρος της χωρητικότητάς της, κάθε φορά που φορτίζεται. Αλλά είναι τόσο μικρό αυτό το ποσοστό, πρακτικά αμελητέο, ώστε η διάρκεια ζωής της να φθάνει μια περίοδο αρκετών ετών.
Αυτό το έχουμε επιβεβαιώσει και με τα long-term ηλεκτρικά πατίνια μας, τα οποία μετά από 300 και 400 φορτίσεις εξακολουθούν να διατηρούν πάνω από το 95% της αυτονομίας τους. Και αν η μπαταρία ενός e-scooter είναι αρκετά φθηνή (όπως και ο κύκλος ζωής του αρκετά μικρός) ώστε να μη μας απασχολεί ιδιαίτερα η “γήρανσή” της, δε συμβαίνει το ίδιο και με τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Μπαταρίες ηλεκτρικών αυτοκίνητων
Στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, οι μπαταρίες ιόντων λιθίου είναι πολύ μεγαλύτερες (δεκάδες KWh ισχύος) και φυσικά, πολύ ακριβότερες. Έτσι, ένα θέμα που απασχολεί ιδιαίτερα τους υποψήφιους αγοραστές, είναι το πόσο γρήγορα “γερνά” μια τέτοια μπαταρία και πότε θα χρειαστεί αντικατάσταση, ή πόσο θα μειωθεί η αυτονομία της σε βάθος πολλών χιλιάδων διανυθέντων χιλιομέτρων.
Τα αποτελέσματα είναι μάλλον ενθαρρυντικά, αν και αναμενόμενα. Τα στοιχεία προέρχονται από εταιρείες μακροχρόνιας μίσθωσης και εταιρικούς στόλους και αφορούν 6.300 οχήματα. Κατά μέσο όρο λοιπόν, οι μπαταρίες ενός EV χάνουν περίπου το 2,3% της χωρητικότητάς τους κάθε χρόνο, περίπου 10% σε βάθος πενταετίας. Για ένα όχημα που έχει αυτονομία 320 Km, για παράδειγμα, αυτό σημαίνει πως μετά από 5 χρόνια, αυτή θα έχει μειωθεί στα 290 Km περίπου. Μικρή μείωση που θα γίνει σχεδόν αμελητέα, όσο η αυτονομία των ηλεκτρικών οχημάτων αυξάνεται.
Οι περισσότερες εταιρείες που διατηρούν στόλους οχημάτων, τα αντικαθιστούν μετά από περίπου 150.000-160.000 Km. Εντός αυτών των Km, λοιπόν, η μείωση της αυτονομίας είναι ανεπαίσθητη. Αξίζει να αναφερθεί η περίπτωση ενός Tesla Model X από την Καλιφόρνια που έχασε περίπου το 23% της αυτονομίας του μετά από 530.000 Km! Από τα 420 Km “έπεσε” στα 320Km, ένα ποσοστό απόλυτα δικαιολογημένο με βάση το ιστορικό του. Συγκεντρωτικά, τα Tesla δείχνουν να χάνουν περίπου το 10% της αυτονομίας τους μετά από 250.000 Km, που είναι αρκετά περισσότερα από όσα διανύει ένα όχημα εντός του τυπικού κύκλου ζωής του.
Λοιπά συμπεράσματα για τη φόρτιση
Ωστόσο, τα στοιχεία οδηγούν και σε άλλα, ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Πρώτον, η αποτελεσματική ψύξη της μπαταρίας επιτείνει τη διάρκεια ζωής της. Σε θερμά κλίματα ή σε οχήματα με αερόψυκτες μπαταρίες, όπως το Nissan Leaf, η γήρανση της μπαταρίας γίνεται ταχύτερα.
Επιπλέον, η ταχεία φόρτιση με υψηλή ένταση ρεύματος ή/και εναλασσόμενη τάση επιταχύνει τη μείωση της χωρητικότητας μιας μπαταρίας. Αυτό είναι κάτι που γνωρίζαμε ήδη, αν και όχι επακριβώς υπολογισμένο. Ωστόσο, η συχνή φόρτιση δεν είναι κάτι που πρέπει να φοβούνται οι κάτοχοι ηλεκτρικών οχήματων, αρκεί να μη γίνεται σε συνθήκες πολύ υψηλής θερμοκρασίας και με συχνή χρήση υπερ-ταχυφορτιστών. Με τα ηλεκτρικά πατίνια, αυτό δεν είναι πρόβλημα, όμως ένα όχημα που επαναφορτίζεται εκτεθειμένο στον καλοκαιρινό ήλιο της Ελλάδας, με 40 βαθμούς υπό σκιά, μέσω υπερ-ταχυφορτιστή, σίγουρα θα δεχθεί μεγαλύτερο “πλήγμα” απ’ότι αν φορτιζόταν σε ένα κλειστό, δροσερό γκαράζ με τον ίδιο φορτιστή.
Τι πρέπει να αποφεύγετε κατά τη φόρτιση
Επιπλέον, έχουμε ήδη αναφέρει στο σχετικό οδηγό μας για την φόρτιση μπαταριών (ό,τι ισχύει για τις μπαταρίες πατινιών, ισχύει εν πολλοίς για οποιαδήποτε μπαταρία λιθίου ηλεκτρικού οχήματος) πως όσο χαμηλότερη η στάθμη της, τόσο ταχύτερα γίνεται η φόρτιση, στα πρώτα στάδιά της, ανάλογα και με το φορτιστή. Η φόρτιση επιβραδύνει σημαντικά πάνω από το 90% και μέχρι να φτάσει το 100%, οπότε ελάχιστα επηρεάζει αρνητικά τη μπαταρία σε εκείνο το στάδιο. Γενικά η συμβουλή μας είναι να φορτίζετε κάθε φορά που σας δίνεται η δυνατότητα και να αποφεύγετε την υπερ-ταχεία φόρτιση, αν δε σας χρειάζεται οπωσδήποτε. Άλλωστε, κοστίζει και περισσότερο, στην περίπτωση των ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Η Geotab (από την οποία προήλθαν και τα στοιχεία του άρθρου), συστήνει διατήρηση της μπαταρίας μεταξύ 20 και 80%, αν και σίγουρα η πτώση κάτω από το 20% είναι μακράν χειρότερη από τη φόρτιση στο 90% ή στο 100%.
Τέλος, ένα συμπέρασμα που προέκυψε είναι πως η μείωση χωρητικότητας της μπαταρίας δεν είναι γραμμική, συμβαίνει με αργό ρυθμό για τις πρώτες εκατοντάδες φορτίσεις, αλλά εν συνεχεία μπορεί να συμβεί πιο “απότομα”. Τότε θα πλησιάζει και η ζωή της μπαταρίας στο τέλος της, αλλά αυτό είναι απίθανο να συμβεί σε ένα όχημα που κάνει 10.000 ή 15.000 Km το χρόνο, ακόμα και σε 20 χρόνια. Οπότε… δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας!
Πηγή: QZ.com