Οι κοινόχρηστοι στόλοι οχημάτων μικροκινητικότητας μας απασχολούν εδώ και αρκετά χρόνια, από τότε που πρωτοεμφανίστηκαν στην Ελλάδα και έτσι δεν χάνουμε την ευκαιρία να σας ενημερώνουμε για την συγκεκριμένη κατηγορία και αγορά, όταν έχουμε σημαντικές εξελίξεις. Σε προηγούμενο χρόνο σας έχουμε ενημερώσει για το πως λειτουργεί και πως “στήνεται” ένα shared mobility operation στην Ελλάδα, ενώ ως Μέσο διοργανώσαμε και το πρώτο roundtable με συμμετοχή των μεγάλων παρόχων shared mobility στη χώρα, το περασμένο καλοκαίρι, στο 4ο Electric + Micro Mobility Forum.
Που βρισκόμαστε, λοιπόν, στο τέλος του 2024; Η χρονιά σημαδεύτηκε από σημαντικές εξελίξεις καθώς μετά από χρόνια, μεγάλοι πάροχοι έδειξαν και πάλι ενδιαφέρον για τη χώρα μας. Είδαμε την επιστροφή της Lime και μάλιστα με μαζικούς στόλους ηλεκτρικών πατινιών σε συγκεκριμένες περιοχές, όπως και σε Αθήνα/Θεσσαλονίκη, είδαμε την Hop να κάνει επίσης το ντεμπούτο της στην Αθήνα, την Ridemovi να επιχειρεί ξανά αλλά και την Bee Scooters να ενδυναμώνει την παρουσία της στα προάστια της Αττικής αλλά και την Πρέβεζα. Ταυτόχρονα, η Superpedestrian ήρθε στην Ελλάδα για πρώτη φορά και διαρκώς μεγαλώνει τα operations της, ενώ πολλοί, μικρότεροι πάροχοι εμφανίζονται σε νέα σημεία, με στόλους μερικών δεκάδων πατινιών και ποδηλάτων.
Ταυτόχρονα, οι πληροφορίες μας κάνουν λόγο για επικείμενες σημαντικές ελεύσεις μεγάλων παικτών shared micromobility, από Ευρώπη και Ασία, τις οποίες θα δούμε πιθανότατα στις αρχές του 2025 και φυσικά θα σας ενημερώσουμε με ακριβείς πληροφορίες το επόμενο διάστημα.
Ωστόσο, τους τελευταίους μήνες, η αγορά κάνει ένα μικρό πισωγύρισμα, ώστε την επόμενη χρονιά να λειτουργήσει σε πιο στέρεες βάσεις. Αφορμή ήταν τα χιλιάδες κοινόχρηστα ηλεκτρικά πατίνια στους δρόμους της Θεσσαλονίκης αλλά και της Αθήνας, τα οποία για την καλοκαιρινή σεζόν ξεπέρασαν κατά πολύ τον όγκο που είχαμε συνηθίσει μέχρι σήμερα και “γέμισαν” τα κέντρα των δύο πόλεων. Όχι με την καλύτερη δυνατή εικόνα, πάντως, αφού είναι συχνό φαινόμενο τα… ατάκτως ερριμμένα πατίνια, σταθμευμένα σε σημεία που δημιουργούν προβλήματα σε πεζούς και οχήματα και με λοιπά… κακώς κείμενα. Εικόνες που έφεραν ξανά αναμνήσεις προ πανδημίας και πρέπει να εξαλειφθούν, σαφώς.
Σε πιο πρόσφατες εξελίξεις, οι RideMovi και Lime αποσύρθηκαν από τον Δήμο Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης (με τη Lime να παραμένει στον Πειραιά), ενώ τα πατίνια της Hop αποσύρθηκαν από την πόλη της Πάτρας, όπου λειτουργούσαν εδώ και λίγο καιρό. Παράλληλα η Superpedestrian ξεκίνησε operations στην Πάτρα, αν και είναι πιθανό ελλείψει κανονιστικού πλαισίου στους Δήμους, η κατάσταση να αλλάξει σύντομα.
Την μεγαλύτερη πρόοδο στο ζήτημα αυτό έχει κάνει σαφώς ο Δήμος Θεσσαλονίκης. Μια πόλη με χιλιάδες πατίνια που ανέκαθεν είχε και προβλήματα με την κυκλοφορία τους, επιτέλους αποφάσισε να κάτσει στο ίδιο τραπέζι με τους παρόχους μικροκινητικότητας και να δημιουργήσει ένα σαφή κανονισμό που να διέπει τη λειτουργία τους, μέσα στο 2025. Σύμφωνα με την πληροφόρηση της στήλης, ο Δήμος για αρχή πρόκειται να δώσει άδειες για συνολικά 800 ηλεκτρικά πατίνια στην πόλη, ορίζοντας ταυτόχρονα τον αριθμό και την τοποθεσία των σημείων στάθμευσής τους, τις οδούς/περιοχές στις οποίες δεν θα επιτρέπεται η κυκλοφορία τους ή θα περιορίζεται η ταχύτητά τους στα 15 Km/h και τέλος, κάθε πάροχος θα καταβάλλει ετήσιο αντίτιμο στον Δήμο για κάθε όχημα που σταθμεύει σε δημόσιο χώρο.
Όσον αφορά το αντίτιμο, θα κυμαίνεται από €5 έως €39 ανά πατίνι, από €7,5 έως €58,5 ανά ποδήλατο και από €15 έως €117 για μοτοσυκλέτα/σκούτερ, ανάλογα με τη ζώνη στην οποία θα βρίσκεται η θέση στάθμευσής τους. Ανά τοποθεσία στάθμευσης θα υπάρχουν μέχρι 6 θέσεις οχημάτων και ο αριθμός των τοποθεσιών θα ορίζεται από το Δήμο, κοινώς δεν θα μπορούν όλοι οι πάροχοι να διατηρούν οχήματα στην ίδια τοποθεσία/οδό.
Είναι μια ενθαρρυντική κίνηση που έπρεπε να έχει γίνει πολύ νωρίτερα, ομολογουμένως, αλλά κάλλιο αργά παρά ποτέ, όπως αναφέρει και το γνώριμο ρητό. Οι 5 υπάρχοντες πάροχοι στη Θεσσαλονίκη θα δούν αρχικά το μέγεθος των στόλων τους να περιορίζεται σημαντικά, αλλά αν τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, δεν αποκλείεται ο αριθμός των 800 πατινιών να μεγαλώσει στο μέλλον.
Το παράδειγμα της Θεσσαλονίκης θέλει να ακολουθήσει και η Αθήνα, ενώ ελπίζουμε να βρει μιμητές σε πολλούς, ακόμη, Δήμους της χώρας. Ήδη η δημοτική αρχή του Δήμου Αθηναίων έχει συναντηθεί με εκπροσώπους των παρόχων shared mobility και ετοιμάζεται ένα αντίστοιχο κανονιστικό πλαίσιο, το οποίο θα είναι έτοιμο το επόμενο διάστημα. Με τον τρόπο αυτό θα ορίζονται σαφέστερα τα σημεία στάθμευσης και οι ζώνες επιτρεπόμενης κίνησης των πατινιών, ενώ θα ορίζεται και το κατάλληλο αντίτιμο ανά πατίνι, που οι operators θα καταβάλλουν στο Δήμο για την κατάληψη δημόσιου χώρου.
Παράλληλα, βέβαια, έχουμε και το κομμάτι των κοινόχρηστων ποδηλάτων των ίδιων των Δήμων. Εκεί έχουμε άλλη μια άκρως προβληματική κατάσταση που παραμένει ως έχει εδώ και χρόνια, με προμήθειες ποδηλάτων και βάσεων στάθμευσης που δεν χρησιμοποιήθηκαν ποτέ, ή χρησιμοποιήθηκαν ελάχιστα και δεν συντηρήθηκαν/επισκευάστηκαν όταν έπρεπε, με αποτέλεσμα να μένουν σε αχρησία. Ανεξαρτήτως των λοιπών παραγόντων, είναι ευθύνη των ίδιων των Δήμων η δημιουργία και συντήρηση ενός τέτοιου συστήματος, κυρίως όμως το να πιστέψουν στην μικροκινητικότητα και να μην την αξιοποιούν μόνο ως μέσο ευκαιριακής προβολής και απορρόφησης κρατικών/ευρωπαϊκών πόρων, που εν τέλει δεν “πιάνουν τόπο”. Το τελευταίο διάστημα υλοποιούνται νέα συστήματα κοινόχρηστων δημοτικών ποδηλάτων, ακόμα και με βάσεις φόρτισης (παράδειγμα το Μαρούσι), οπότε μέσα στο 2025 θα φανεί το κατά πόσο θα αξιοποιηθούν επί της ουσίας.
Εν τέλει, η πικρή αλήθεια που έχουμε πολλάκις τονίσει είναι πως ως χώρα βρισκόμαστε πολύ πίσω στο κομμάτι του shared mobility. Ωστόσο, με πολλούς παρόχους πλέον να δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα και τους Δήμους να μην μπορούν να αγνοούν άλλο την κατάσταση, είναι θέμα χρόνου και γίνει η -δύσκολη- αρχή και να μπει μια τάξη στο άναρχο τοπίο των κοινόχρηστων οχημάτων μικροκινητικότητας. Μόλις συμβεί αυτό, θα μπορούμε πλέον να μιλάμε για μια πιο ώριμη αγορά και ευνοϊκότερες συνθήκες για το shared mobility, το οποίο θα ωφελήσει τους κατοίκους, τις Κοινότητες/Δήμους, τους επισκέπτες/τουρίστες αλλά και τους operators, τουλάχιστον μεσομακροπρόθεσμα. Συνεχίζουμε να καλύπτουμε το σχετικό ρεπορτάζ και θα σας κρατάμε ενήμερους…
Σας αρέσουν τα άρθρα μας; Ακολουθήστε μας στο Google News, στο YouTube, στο Facebook και στο Instagram!
Δείτε επίσης:
Ένα… “καυστικό” podcast για τη μικροκινητικότητα και τα ηλεκτρικά πατίνια!
ηλεκτρικά πατίνια ηλεκτρικά πατίνια