Η “μεγάλη κουβέντα” που θα πρέπει να γίνει μέσα στα επόμενα χρόνια αφορά την αυτόνομη οδήγηση και κατ’επέκταση την ευθύνη (και αποζημίωση) σε περίπτωση ατυχήματος. Τα ημιαυτόνομα οχήματα δεν είναι μια τεχνολογία του μέλλοντος, είναι ήδη “εδώ”. Σύντομα, όμως, στους δρόμους της Ευρώπης θα κυκλοφορούν και πλήρως αυτόνομα οχήματα. Η Γερμανία αυτές τις ημέρες ψηφίζει το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο που θα επιτρέπει αυτόνομη οδήγηση επιπέδου 4 σε δημόσιους δρόμους. Τα πρώτα αυτόνομα οχήματα αναμένονται το 2022 και φυσικά, άλλες χώρες της Ευρώπης θα ακολουθήσουν. Ωστόσο, το ερώτημα δεν έχει απαντηθεί ακόμα. Ποιος “πληρώνει” σε ατύχημα με εμπλοκή αυτόνομου οχήματος;
Μαύρα κουτιά και ο ρόλος των ασφαλιστικών
Όταν ο οδηγός χειρίζεται το όχημα, τα πράγματα είναι απλά, εκτός αν το όχημα παρουσιάσει αστοχία/βλάβη. Η συντριπτική πλειοψηφία των τροχαίων οφείλονται σε οδηγικό σφάλμα. Έτσι, η αυτόνομη οδήγηση “υπόσχεται” να μειώσει σημαντικά τα ατυχήματα και τα δυστυχήματα στους δρόμους, μεταξύ άλλων. Τι γίνεται, όμως, όταν το όχημα εμπλακεί σε ατύχημα ενώ κινείτο αυτόνομα; Οι ασφαλιστικές εταιρείες και οι σχεδιαστές των συστημάτων αυτόνομης οδήγησης ενδιαφέρονται πολύ περισσότερο από τους απλούς οδηγούς για το ζήτημα αυτό. Το ίδιο και οι κατασκευαστές των οχημάτων, φυσικά.
Τα σύγχρονα οχήματα διατηρούν logs των δεδομένων τους, τα οποία μπορούν να δείξουν τι συνέβη πριν από το ατύχημα. Αργά ή γρήγορα, όλα τα οχήματα θα επιβάλλεται να έχουν ένα “μαύρο κουτί”, για το σκοπό αυτό. Ωστόσο, οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν έχουν αυτομάτως πρόσβαση στα δεδομένα αυτά. Θα πρέπει να ζητήσουν τα δεδομένα από τον κατασκευαστή του οχήματος και αυτός να τα παραδώσει. Η American Property Casualty Insurance Association προσπαθεί να πείσει το Κονγκρέσσο των ΗΠΑ να δώσει πρόσβαση στα δεδομένα αυτά στις ασφαλιστικές εταιρείες.
Επιμερισμός ευθυνών
Ο Robert Passmore, VP ενός τμήματος της APCIA, δήλωσε πως η ασφαλιστική κάλυψη εξαρτάται από τις συνθήκες. Για οχήματα με προηγμένα συστήματα υποβοήθησης του οδηγού (π.χ. lane keep assist), ο οδηγός παραμένει υπεύθυνος για τη συνολική λειτουργία του οχήματος. Έτσι, σε περίπτωση ατυχήματος με υπαιτιότητά του, η ασφαλιστική του θα καταβάλει την αποζημίωση. Αν το όχημα παρουσιάσει δυσλειτουργία, η ευθύνη μπορεί να βαρύνει τον κατασκευαστή. Ακόμα και με ένα πλήρως αυτόνομο όχημα, όμως, ο οδηγός μπορεί να έχει μερίδιο ευθύνης για το ατύχημα, αν για παράδειγμα δεν έκανε σωστή συντήρηση του οχήματος (π.χ. software updates).
Ωστόσο, σαφές νομικό πλαίσιο για τις περιπτώσεις αυτές, δεν υφίσταται ακόμα στις ΗΠΑ (και στις περισσότερες χώρες). Ένας από τους λόγους είναι πως δεν υπάρχουν ακόμα αυτόνομα οχήματα στην αγορά. Οπότε, δεν υφίσταται ακόμα επιτακτική ανάγκη για μια σχετική νομοθεσία.
Αυτή την περίοδο γίνονται αρκετές δοκιμές και πιλοτικές εφαρμογές αυτόνομης οδήγησης σε πολλές χώρες του κόσμου. Ορισμένα οχήματα μεταφέρουν φορτίο/αγαθά ενώ άλλα μεταφέρουν επιβάτες. Ο απώτερος σκοπός είναι να μην υπάρχει οδηγός μέσα στο όχημα, αλλά ένας απομακρυσμένος χειριστής. Ακόμα και αυτός, όμως, απλώς θα μπορεί να επεμβαίνει όταν απαιτείται, χωρίς να “οδηγεί” διαρκώς.
Πότε θα έρθει η πλήρως αυτόνομη οδήγηση;
Τι λένε οι κατασκευαστές για όλα αυτά; Η Volvo έχει ανακοινώσει από το 2015 (!) οτι θα αναλαμβάνει πλήρως τις ευθύνες σε ενδεχόμενο ατύχημα με αυτόνομο οχημά της, αν δεν υπάρχει κακή χρήση του οδηγού. Η Ford Autonomous Vehicles που δημιουργήθηκε το 2018, ετοιμάζεται να λανσάρει αυτόνομα οχήματα το 2021. Θα μεταφέρουν ανθρώπους και αγαθά, αλλά η εταιρεία δεν αποκαλύπτει περισσότερα. Η Daimler και άλλοι κατασκευαστές επίσης κάνουν δοκιμές με αυτόνομα οχήματα.
Ορισμένα στελέχη της αγοράς πιστεύουν οτι η Level 4 και Level 5 αυτόνομη οδήγηση απέχει τουλάχιστον 20 με 30 χρόνια. Η Waymo (της Alphabet, μητρική της Google) είναι η μόνη που δηλώνει πως προσφέρει Level 4 αυτόνομη οδήγηση. Οι υποδομές είναι τεράστιας σημασίας ώστε η αυτόνομη οδήγηση να καταστεί εφικτή. Το ίδιο και το 5G που θα επιτρέψει την real-time επικοινωνία μεταξύ οχημάτων και υποδομών (V2V και V2X) στο δρόμο. Το σίγουρο είναι οτι μέσα στην τρέχουσα δεκαετία θα δούμε αυτόνομα οχήματα σε πολλές χώρες.
Τέλος, υπάρχει και το έτερο, “ηθικό” ερώτημα που ίσως είναι ακόμα πιο δύσκολο να απαντηθεί. Με ποια κριτήρια θα επιλέγει το σύστημα ενός αυτόνομου οχήματος πως θα αντιδράσει σε επικείμενο ατύχημα; Σε ποια ανθρώπινη ζωή δίνει προτεραιότητα; Των επιβατών του; Των πεζών; Των άλλων οχημάτων; Δύσκολο το έργο των νομοθετών…
Σας αρέσουν τα άρθρα μας; Ακολουθήστε μας στο Google News!
Δείτε επίσης:
Πηγή: Rollcall
