Οι τακτικοί αναγνώστες του GetElectric.gr θα γνωρίζετε πως… όλα ξεκίνησαν από ένα πατίνι! Οντως, τα ηλεκτρικά πατίνια ήταν το έναυσμα όχι μόνο για τη δημιουργία της σελίδας μας, αλλά και για την εξάπλωση της ηλεκτροκίνησης στην Ελλάδα! Και αν θεωρείτε πως είμαστε υπερβολικοί με την παραπάνω τοποθέτηση, διαβάστε τη συνέχεια και θα διαπιστώσετε πως αυτό δεν ισχύει…
Τα ηλεκτρικά πατίνια (ή e-scooters), μετά την αρχική “έκρηξή” τους το 2018 χάρη στην είσοδο των εταιρειών ενοικίασης στη χώρα μας (όπως η Lime και η Hive), άρχισαν να εδραιώνονται στη συνείδηση του κοινού και το 2019 ήταν σίγουρα… “η χρονιά τους”, μέχρι την επόμενη βεβαίως! Έχουμε ήδη αναφερθεί στα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της ηλεκτροκίνησης αλλά ειδικότερα όσον αφορά τα πατίνια, τα πρώτα είναι ακόμα περισσότερα.
Πως και γιατί εξαπλώθηκαν στην Ελλάδα
Πολύ γρήγορα εξαπλώθηκαν και κάλυψαν μια μεγάλη ανάγκη των ανθρώπων για ατομική μεταφορά, κυρίως σε μικρές και μεγάλες πόλεις που υποφέρουν από κυκλοφοριακό πρόβλημα και δύσκολη εύρεση parking, αλλά και σε τουριστικές περιοχές όπως τις “χώρες” και τα λιμάνια διαφόρων νησιών της Ελλάδας. Είναι φθηνά, εύχρηστα, καταναλώνουν ελάχιστη ενέργεια και ο χρήστης μπορεί να τα πάρει μαζί του μέσα στο σπίτι, στο γραφείο ή σε κάποιο κατάστημα που επισκέπτεται, πλην ορισμένων εξαιρέσεων.
Ακόμα σημαντικότερο, όμως, είναι το ότι δεν απαιτούν την κατοχή άδειας οδήγησης, της ασφάλισης αστικής ευθύνης και την καταβολή τελών κυκλοφορίας ή άλλου, αντίστοιχου φόρου. Τουλάχιστον προς το παρόν, κάτι που αναλύουμε στη συνέχεια. Κοινώς, είναι ένα φθηνό, ατομικό μέσο που στην παρούσα φάση δε δημιουργεί απολύτως καμία “υποχρέωση” στο χρήστη και κάτοχό του, εκτός, φυσικά, από το να τηρεί τον ΚΟΚ.
Τόσο τα ενοικιαζόμενα πατίνια, όσο και το πλέον δημοφιλές μοντέλο που πωλείται στην αγορά, το Xiaomi M365, βοήθησαν αρκετά στην εξάπλωση αυτού του μεταφορικού μέσου. Τα ενοικιαζόμενα έδωσαν τη δυνατότητα στον καθένα να πάρει μια “γεύση” του πως λειτουργούν και αν μπορούν να καλύψουν τις καθημερινές τους ανάγκες, με κόστος λίγων cents, ενώ το προαναφερθέν μοντέλο ήταν, ουσιαστικά, το πρώτο παγκοσμίως που με λογικό κόστος (σχεδόν €400) προσέφερε αρκετά μεγάλη αυτονομία (20-30 Km) και ισχύ ώστε ένας ενήλικας να κάνει με άνεση μικρές διαδρομές. Παράλληλα, η κατασκευή του αποδείχθηκε σε γενικές γραμμές ανθεκτική απέναντι στις κακοτοπιές των ελληνικών δρόμων ενώ η κοινότητα το “αγκάλιασε” από την πρώτη στιγμή και έτσι η αγορά πλημμύρισε από δεκάδες ανταλλακτικά και αξεσουάρ γι’αυτό, κάτι που δεν ισχύει για άλλα μοντέλα της αγοράς.
Θετικά και αρνητικά αποτελέσματα
Έτσι, όσοι αντιλήφθηκαν πως ένα πατίνι θα μπορούσε να υποκαταστήσει το αυτοκίνητο, τη μοτοσυκλέτα ή το ποδήλατό τους σε καθημερινή βάση, γρήγορα αποφάσισαν να αγοράσουν ένα, καθώς η συχνή ενοικίαση δεν είναι μια συμφέρουσα επιλογή. Αθήνα και Θεσσαλονίκη ήταν ιδανικές πόλεις για την εξάπλωση των ηλεκτρικών πατινιών καθώς σε αρκετές περιπτώσεις, το μποτιλιάρισμα είναι τόσο έντονο και οι δρόμοι τόσο στενοί που δυσχεραίνουν ακόμα και τη μετακίνηση με μοτοσυκλέτα. Επίσης, η δυνατότητα του χρήστη να παίρνει μαζί του το πατίνι μέσα σε κάποιο κτίριο είναι σημαντικό πλεονέκτημα καθώς έτσι δεν απαιτείται ούτε… μισή θέση parking, ενώ μειώνεται και το ενδεχόμενο κλοπής/φθοράς του.
Δυστυχώς, μαζί ουδέν καλό αμιγές κακού. Και έτσι, μαζί με την “έκρηξη” στις πωλήσεις των ηλεκτρικών πατινιών, γίναμε μάρτυρες και κακής χρήσης τους, με τη συντριπτική πλειοψηφία των αναβατών να μη φορούν κράνος (κατά δική τους ομολογία, μάλιστα) και σε αρκετές περιπτώσεις να μη τηρούν τον ΚΟΚ, ενώ αρκετοί επιλέγουν να κινούνται πάνω σε πεζοδρόμια (κάτι που ήδη απογορεύεται και τιμωρείται με αυστηρά πρόστιμα σε πολλές χώρες), δημιουργώντας πρόβλημα στους πεζούς. Οι ενοικιαστές είναι αυτοί που επιδεικνύουν τη χειρότερη οδική συμπεριφορά (σε μεγάλο βαθμό τουρίστες αλλά και ανήλικοι που τα χρησιμοποιούν χωρίς να τα έχουν “ξεκλειδώσει”), όμως και αρκετοί ιδιοκτήτες δρουν αναλόγως. Ατυχήματα υπήρξαν πολλά, καταγεγραμμένα ή μη, ενώ δυστυχώς είχαμε και το πρώτο θανατηφόρο μέσα στο 2019, πριν 2 περίπου μήνες, στη Χίο. Σε κάθε περίπτωση, όμως, τα πατίνια ήρθαν για να μείνουν και να εισάγουν την ηλεκτροκίνηση στη ζωή μας.
Πωλήσεις στην Ελλάδα
Αυτό αποδεικνύουν και οι πωλήσεις τους το 2018 και το 2019. Σύμφωνα με πληροφορίες του GetElectric.gr, στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή υπάρχουν περίπου 4.000 ενοικιαζόμενα ηλεκτρικά πατίνια σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Κρήτη, όμως τα ιδιόκτητα ξεπέρασαν με ευκολία το παραπάνω νούμερα. Οι πωλήσεις τους ξεκίνησαν πρακτικά από το “μηδέν” το 2018 για να φτάσουν τις 4.000 περίπου μέχρι το τέλος του έτους, όμως οι θετικές εμπειρίες των χρηστών είχαν ως αποτέλεσμα την “εκτόξευση” των πωλήσεων το 2019, όταν και διατέθηκαν περίπου 15.000 ηλεκτρικά πατίνια! Έτσι, δεν αποκλείεται μέχρι το τέλος του έτους (δεδομένων και των πωλήσεων της εορταστικής περιόδου) να έχουν πωληθεί συνολικά 20.000 ηλεκτρικά πατίνια στη χώρα μας. Αν συγκρίνουμε τον αριθμό αυτό με τον αντίστοιχο των ηλεκτρικών ή plug-in υβριδικών αυτοκινήτων στην Ελλάδα (περίπου 310 το 2018 ενώ θα παραμείνουν σε τριψήφιο επίπεδο φέτος), προκύπτει μια αναλογία της τάξεως του 20:1. Από την άλλη, οι εταιρείες ενοικίασης δείχνουν να αντιμετωπίζουν ορισμένα προβλήματα εντός και εκτός Ελλάδας (βανδαλισμούς, περιορισμούς από τις τοπικές αρχές κ.λπ.), χωρίς αυτό να σημαίνει πως ο αριθμός των πατινιών τους θα μειωθεί άμεσα.
Λογικό, καθώς 400 ή 600 ευρώ είναι ένα αμελητέο ποσό απέναντι στις 20.000 ή 30.000 ευρώ που απαιτούνται για την αγορά ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου. Και παρά τα κίνητρα που θα δοθούν σύντομα από την κυβέρνηση, το ποσό θα παραμείνει σχετικά υψηλό για την αγοραστική δυνατότητα του μέσου Έλληνα. Επιπλέον, το πολύ μικρό δίκτυο φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων στη χώρα μας δε βοηθά ιδιαίτερα, αν και αναπτύσσεται ταχέως χάρη στις επενδύσεις ιδιωτικών φορέων. Το γεγονός, όμως, είναι πως τα ηλεκτρικά πατίνια αποτέλεσαν και αποτελούν το “Δούρειο Ίππο” που έβαλε την ηλεκτροκίνηση στη ζωή μας, έστω και σε… “μικρογραφία”.
Είναι δεδομένο πως ένας ικανοποιημένος κάτοχος ηλεκτρικού πατινιού είναι πιο πιθανό να επιλέξει και ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο στο μέλλον, έχοντας ήδη βιώσει τα πλεονεκτήματα αυτής της τεχνολογίας. Χωρίς, μάλιστα, να υπολογίσουμε και τις ηλεκτρικές μοτοσυκλέτες, που δειλά-δειλά αρχίζουν να κάνουν την εμφάνισή τους στις αγορές της Ευρώπης.
Κ.Ο.Κ., φορολογία, ασφάλιση
Τι μας επιφυλάσσει το 2020, λοιπόν, για τα αγαπημένα μας ηλεκτρικά πατίνια; Ένα νέο θεσμικό πλαίσιο που να τα προσθέτει στις υπόλοιπες κατηγορίες οχημάτων που κινούνται στους δρόμους, ελπίζουμε. Όσο κι αν η απόλυτη “ελευθερία” που προσφέρει ένα πατίνι είναι δελεαστική, καθώς προς το παρόν δείχνει να μην ελέγχεται ούτε στο ελάχιστο από την Τροχαία, η διαρκώς αυξανόμενη χρήση τους επιβάλλει να “ρυθμιστούν”. Ήδη, από το καλοκαίρι του 2019, έχει συσταθεί ειδική επιτροπή που είναι αρμόδια για το σχεδιασμού ενός νόμου που θα ορίζει την κατοχή και χρήση των ηλεκτρικών πατινιών.
Δυστυχώς, οι εργασίες της επιτροπής δείχνουν να κινούνται με ρυθμούς “χελώνας” και αν δεν επιταχυνθούν, δύσκολα θα δούμε τα πατίνια να κυκλοφορούν νόμιμα στους δρόμους μέσα στο 2020. Κάτι που σίγουρα θα δημιουργήσει πρόβλημα καθώς θα αυξηθεί ο αριθμός τους, άρα και η… συμβίωσή τους με τα υπόλοιπα οχήματα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Φυσικά και τα πατίνια θα πρέπει να τηρούν απαρέγκλιτα τον ΚΟΚ, ενώ είμαστε και υπέρ της υποχρεωτικής χρήσης κράνους (έστω ανοιχτού/ποδηλατικού τύπου), αλλά και της υποχρεωτικής ασφάλισης αστικής ευθύνης έναντι τρίτων, με μια εύλογη χρέωση. Επιπλέον, θα πρέπει να απαγορευθεί η χρήση τους από μικρά παιδιά σε δημόσιους δρόμους, με το σύνηθες ηλικιακό όριο που ισχύει σε άλλες χώρες να είναι τα 16 έτη. Καμία από τις μεγάλες ασφαλιστικές που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας δεν έχει δημιουργήσει ακόμα το αντίστοιχο πρόγραμμα που θα καλύπτει ηλεκτρικά πατίνια και αυτό είναι εύλογο, καθώς δεν εντάσσονται πλήρως στον ΚΟΚ και δεν έχουν συγκεκριμένα δικαιώματα και υποχρεώσεις. Αυτονόητο θεωρούμε, βεβαίως, πως δε θα πρέπει να δημιουργηθούν “αντικίνητρα” για την αγορά πατινιών, με τη μορφή φορολογίας ή τελών κυκλοφορίας, δεδομένου του “καθαρού” και “πράσινου” χαρακτήρα τους.
Ταυτόχρονα, αρκετοί κατασκευαστές πατινιών που μπορούν να καλύψουν ανάγκες απαιτητικών χρηστών (αυτονομία άνω των 50 Km και τελική ταχύτητα άνω των 40 Km/h) δε “ρισκάρουν” να μπουν με τέτοια μοντέλα στην ευρωπαϊκή αγορά καθώς στις περισσότερες χώρες, όπως και στη δική μας, δεν υφίσταται το αντίστοιχο ρυθμιστικό πλαίσιο. Έτσι, βρισκόμαστε σε μια διαρκή κατάσταση “αναμονής” που θα λήξει μονάχα όταν ψηφιστεί και το αντίστοιχο νομοσχέδιο για τα ατομικά, ελαφρά ηλεκτροκίνητα μέσα.
Τα πατίνια δεν είναι ακόμη μια “μόδα”…
Τα ηλεκτρικά πατίνια έδειξαν από νωρίς πως δεν ήταν απλά μια παροδική “μόδα” και ακόμα και πλέον δύσπιστοι και αρνητικοί απέναντί τους, δείχνουν να αλλάζουν άποψη. Το θετικό είναι πως οι οδηγοί, τουλάχιστον όσον αφορά την Αθήνα που τη “ζούμε” καθημερινά (ο υπογράφων έχει διανύσει σχεδόν 4.000 Km στην πρωτεύουσα με ηλεκτρικό πατίνι τους τελευταίους 18 μήνες), αποδέχθηκαν σχετικά γρήγορα το νέο μέσο που εμφανίστηκε μπροστά τους και στις περισσότερες περιπτώσεις δείχνουν τη δέουσα προσοχή απέναντί του, όπως και στα ποδήλατα.
Τα οφέλη τους, πολλαπλά, άμεσα και έμμεσα, καθώς αποφορτίζουν τα κέντρα των πόλεων από το κυκλοφοριακό, δεν επιβαρύνουν τα αστικά περιβάλλοντα με ρύπους και θόρυβο, μειώνουν θεαματικά το κόστος μετακίνησης και παράλληλα εισάγουν στη ζωή μας την ηλεκτροκίνηση, πολύ πιο εύκολα και γρήγορα απ’ότι τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, το οτι πολλοί, μεγάλοι κατασκευαστές αυτοκινήτων λανσάρουν τα δικά τους ηλεκτρικά πατίνια. Το urban mobility και το micromobility, ήτοι η αστική κινητικότητα και η μικροκινητικότητα, είναι όροι που θα ακούμε και θα διαβάζουμε όλο και συχνότερα τα επόμενα χρόνια καθώς η θέση του παραδοσιακού Ι.Χ. θα εκτοπίζεται από τα αστικά κέντρα. Και τα ηλεκτρικά πατίνια βρίσκονται στην “καρδιά” όλου αυτού του “κινήματος”…
=====================================================
Σας άρεσε αυτό το άρθρο; Αν ναι, κάντε Like στο Facebook page του GetElectric για να διαβάζετε πρώτοι όλα τα νέα για την ηλεκτροκίνηση!
